Εορτή ~ Αγία Ευφροσύνη

Ἦταν μοναχοκόρη καὶ πολὺ πλούσια. 

Ὃ πατέρας της Παφνούτιος ἦταν ὁ πλουσιότερος τῆς Ἀλεξάνδρειας καὶ μαζὶ μὲ τὴν σύζυγό του διακρίνονταν γιὰ τὴν θερμὴ πίστη τους στὸν Θεό.

Δώδεκα χρονῶν ἡ Εὐφροσύνη ἔμεινε ὀρφανὴ ἀπὸ μητέρα, καὶ ὁ πατέρας της ἀφοσιώθηκε ἀκόμα πιὸ φιλόστοργα στὴν ἐπιμέλεια τῆς κόρης του.

Ὅταν ἡ Εὐφροσύνη ἔφθασε στὸ 18^ο ἔτος τῆς ἡλικίας της, ὁ πατέρας της θέλησε νὰ τὴν παντρέψει μὲ ἕναν νέο ὑψηλῆς κοινωνικῆς τάξης.

Ὅμως τὴν ψυχὴ τῆς Εὐφροσύνης εἶχε καταλάβει ὁ θεῖος ἔρωτας.
Ὁ γάμος καὶ οἱ κοσμικότητες θὰ τῆς ἦταν ἐμπόδιο νὰ ἀφιερωθεῖ συστηματικὰ στὴν ἐλεημοσύνη καὶ στὴν ὑπηρεσία τοῦ πλησίον.

Γι’ αὐτὸ κάποια μέρα, ἀφοῦ διαμοίρασε τὰ ὑπάρχοντά της στοὺς φτωχούς, ἔφυγε κρυφὰ ἀπὸ τὸ σπίτι, καὶ μετὰ ἀπὸ πολλὲς περιπέτειες, κατέληξε μεταμφιεσμένη ἀνδρικὰ σὲ κοινόβιο ἀνδρικὸ μοναστῆρι.

Ἐκεῖ πῆρε τὸ ὄνομα Σμάραγδος καὶ ὅλοι οἱ μοναχοὶ θαύμαζαν τὸν πνευματικό της ἀγῶνα καὶ τὴ διακονία ποὺ πρόθυμα πρόσφερε σὲ ὅλους. 
Ἔζησε στὸ μοναστῆρι 38 χρόνια. 
Στὸ τέλος τῆς ζωῆς της συναντήθηκε καὶ μὲ τὸν πατέρα της, ὅταν καὶ αὐτὸς ἔγινε μοναχὸς στὸ ἴδιο μοναστῆρι.

 
Ἔτσι, μὲ τὴν ζωή της ἡ Εὐφροσύνη μᾶς ὑπενθυμίζει τὰ λόγια της Ἁγίας Γραφῆς, ποὺ λένε: «ἀρνησάμενοι τὰς κοσμικὰς ἐπιθυμίας σωφρόνως καὶ δικαίως καὶ εὐσεβῶς ζήσωμεν ἐν τῷ νῦν αἰώνι».

Δηλαδή, ἀφοῦ ἀρνηθοῦμε τὶς ἐπιθυμίες τοῦ ματαίου καὶ ἁμαρτωλοῦ αὐτοῦ κόσμου, νὰ ζήσουμε στὸν παρόντα αἰῶνα μὲ ἐγκράτεια στὴν ζωή μας, μὲ δικαιοσύνη πρὸς τοὺς συνανθρώπους μας καὶ μὲ εὐσέβεια πρὸς τὸν Θεό.

Οι Αγίες Σοφία, Πίστη, Ελπίδα και Αγάπη

Η Αγία Σοφία και οι τρεις θυγατέρες της Πίστη, Ελπίδα και Αγάπη μαρτύρησαν στα χρόνια του αυτοκράτορα Αδριανού (117 - 138 μ.Χ.).

Οι τρεις θυγατέρες της Αγίας Σοφίας, πήραν τα ονόματα τους από το χωρίο της Καινής Διαθήκης: «νυνὶ δὲ μένει πίστις, ἐλπίς, ἀγάπη, τὰ τρία ταῦτα· μείζων δὲ τούτων ἡ ἀγάπη.» ( Α' Κορινθίους. 13:13).

Η Αγία Σοφία, τίμια και θεοσεβής γυναίκα, γρήγορα χήρεψε και με τις τρεις κόρες της ήλθε στη Ρώμη.

Εκεί καταγγέλθηκαν ως φημισμένες χριστιανές.

Τότε ο αυτοκράτορας πληροφορήθηκε ότι οι τέσσερις γυναίκες ήταν χριστιανές και διέταξε να τις συλλάβουν.

Αφού απομόνωσαν τη μητέρα, άρχισαν να ανακρίνουν τις κόρες.

Πρώτη παρουσιάστηκε στο βασιλιά η δωδεκάχρονη Πίστη. Με δελεαστικούς λόγους ο Ανδριανός προσπάθησε να πείσει την Πίστη να αρνηθεί το Χριστό και θα της χορηγούσε τα πάντα, για να ζήσει ευτυχισμένη ζωή, αλλά αντιμετώπισε το άκαμπτο φρόνημα της νεαρής.

Τα λόγια της Αγίας Γραφής αποτέλεσαν δυναμική απάντηση της Πίστης: «ἐν πίστει ζῶ τῇ τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐμοῦ» (Γαλ. 2: 20) δηλαδή «ζω εμπνεόμενη από την πίστη μου στον Χριστό, που με αγάπησε και έδωσε τον εαυτό Του για τη σωτηρία μου». Τότε, μετά από βασανιστήρια, την αποκεφάλισαν.

Επίσης με τα λόγια της Αγίας Γραφής απάντησε και η δεκάχρονη Ελπίδα, όταν τη ρώτησαν αν αξίζει να υποβληθεί σε τέτοια βασανιστήρια: «ἠλπίκαμεν ἐπὶ Θεῷ ζῶντι, ὅς ἐστι σωτὴρ πάντων ἀνθρώπων, μάλιστα πιστῶν» (Α΄ Τιμοθ. 4:10). Δηλαδή, «ναι, διότι έχουμε στηρίξει τις ελπίδες μας στον ζωντανό Θεό, που είναι σωτήρ όλων των ανθρώπων, και ιδιαίτερα των πιστών». Αμέσως τότε και αυτή αποκεφαλίστηκε.

Αλλά δεν υστέρησε σε απάντηση και η εννιάχρονη Αγάπη. Είπε ότι η ύπαρξή της είναι στραμμένη «εἰς τὴν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ καὶ εἰς τὴν ὑπομονὴν τοῦ Χριστοῦ» (Β’ Θεσσαλ. 3: 5). Βέβαια δεν άργησαν να αποκεφαλίσουν και αυτή.

Περήφανη για τα παιδιά της η Σοφία, ενταφίασε με τιμές τις κόρες της και παρέμεινε για τρεις μέρες στους τάφους τους, παρακαλώντας το Θεό να την πάρει κοντά του. Ο Θεός άκουσε την προσευχή της και η Σοφία παρέδωσε το πνεύμα της δίπλα στους τάφους των παιδιών της.

Καναρίνι μου γλυκό.. (παραδοσιακό τραγούδι)

Καναρίνι μου γλυκό
 συ μου πήρες το μυαλό
 το πρωί που με ξυπνάς
 όταν γλυκοκελαϊδάς 

 Έλα κοντά μου στην αγκαλιά μου
Να σε χορτάσω, αχ με τα φιλιά μου
Έλα μικρούλα μου στην καμαρούλα μου
Να μου γιατρέψεις, πια την καρδούλα μου

 Καναρίνι μου γλυκό συ
θα με τρελάνεις
με τα νάζια τα πολλά
 σκλάβο θα με κάνεις

 Καναρίνι κίτρινο συ με πας στον κίνδυνο
 Το πρωί σαν με ξυπνάς όταν γλυκοκελαϊδάς

 Έλα κοντά μου στην αγκαλιά μου 
 Να σε χορτάσω με τα φιλιά μου
 Έλα μικρούλα μου στην καμαρούλα μου 
 Να μου γιατρέψεις πια την καρδούλα μου

Τραγούδι αστικού ύφους με προέλευση 

από την Σμύρνη χερσονήσου Ερυθραίας Μικρά Ασίας. 

Ο ρυθμός του κομματιού είναι 8/8 (3-3-2) 

και χορεύεται ως «ΣΥΡΤΟΣ, παραλλαγή ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ».

Ο Ψαράς και η Γοργόνα

Μια φορά κι έναν καιρό, ένας μικρός ψαράς είχε βγει για ψάρεμα με το καΐκι του. 

Κόντευε να ξημερώσει, μα η ψαριά του δεν ήταν καθόλου καλή.

- Πώς θα γυρίσω σπίτι, συλλογιζόταν, με άδεια δίχτυα;

Ξάφνου ο τόπος άστραψε και από τη θάλασσα ξεπρόβαλε μια γοργόνα.

Πλησίασε το καΐκι του μικρού ψαρά και τον χαιρέτησε:

- Γεια σου παλικάρι, του είπε.

- Γεια σου και σένα γοργόνα, της απάντησε. Τι θέλεις από μένα;

- Σου φέρνω δύο σακούλια. Αν διαλέξεις το πρώτο, θα γυρίσεις σπίτι σου με την πιο καλή ψαριά που είχες ποτέ και όλοι θα τρίβουν τα μάτια τους για το κατόρθωμά σου.

- Κι αν διαλέξω το δεύτερο; ρώτησε το παλικάρι όλο περιέργεια.

- Αν διαλέξεις το δεύτερο, θα σου χαρίσω ένα φιλί.

Το παλικάρι απόμεινε σκεφτικό. Να γυρίσει πίσω με την πιο καλή ψαριά και όλοι να τον παινεύουν; Ή να δεχτεί το φιλί της γοργόνας;

Ήταν το πιο όμορφο πλάσμα που είχε αντικρίσει ποτέ του και τα μάτια της αστραποβολούσαν φως. 

Γρήγορα έβγαλε απόκριση:

- Διαλέγω το δεύτερο σακούλι, είπε αποφασισμένος.

- Ωραία λοιπόν, έκανε η γοργόνα και αμέσως πέταξε το πρώτο σακούλι στη θάλασσα. Μονομιάς σκόρπισαν εκατοντάδες αστραφτερά μαργαριτάρια που είχε μαζέψει από τα βάθη του ωκεανού. 

- Μα τι κάνεις εκεί! Φώναξε το παλικάρι. Είναι κρίμα. Τόσα σπάνια μαργαριτάρια?

- Δεν είναι καθόλου κρίμα, απάντησε ψύχραιμη η γοργόνα. Μην παραπονιέσαι παλικάρι. Είναι το σακούλι που αρνήθηκες, του είπε κι αμέσως ανασηκώθηκε από τη θάλασσα. 

Τότε το παλικάρι έσκυψε και δέχτηκε το πιο γλυκό φιλί του κόσμου.

Έμεινε με κλειστά μάτια για να κρατήσει μέσα του όλη αυτή την ομορφιά, που ποτέ άνθρωπος δεν είχε ξαναγευτεί. 

Όταν τα άνοιξε πάλι, η γοργόνα είχε χαθεί στα νερά κι είχε πάρει πάλι να σκοτεινιάζει.

Στα χέρια του είχε απομείνει το δεύτερο σακούλι.

- Μα τι μπορεί να είναι πιο ακριβό από τόσα σπάνια μαργαριτάρια του βυθού;

Συλλογίστηκε και έλυσε το κορδόνι. 

Στα χέρια του κρατούσε ένα σακούλι με μύθους, μύθους του βυθού. 
Χαμογέλασε και τότε μόνο κατάλαβε πως, ούτε όλα τα μαργαριτάρια του κόσμου, δεν άξιζαν όσο ένα ζωντανό, αληθινό παραμύθι.

Τζελαλαντίν Αλ Ρουμί

Τζελαλαντίν Αλ Ρουμί 

(1207-1273, Πέρσης ποιητής) 

Το κύριο έργο του: «Μασνάβι».

Μια συλλογή στίχων στα Περσικά που θεωρείται το απόσταγμα της Σοφίας των Σούφι και ένα από τα σημαντικότερα έργα της μυστικιστικής ποίησης.

Κατά τους Σούφι είναι το Κοράνι στα Περσικά.

Το "Ρούμι" σημαίνει ο "Ρωμιός", 
αλλά δεν είχε μάλλον σχέση με Ελλάδα.

Οφείλεται στην καταγωγή του από το σουλτανάτο του Ρουμ των Σελτζούκων Τούρκων στη Μικρά Ασία.

Ελλάδα... 

Όλα εδώ ξεκίνησαν κι εδώ θα καταλήξουν!

 • Εσύ μπορεί να κάθεσαι, αλλά κινείσαι χωρίς να το βλέπεις και να το καταλαβαίνεις.

 • Η σοφία και η γνώση υπάρχουν για να μπορεί κανείς να ξεχωρίζει τον καλό δρόμο από τον κακό.

 • Η μυρωδιά της έπαρσης, της απληστίας και της ακολασίας θα σε προδώσει - όπως το σκόρδο που έφαγες - μόλις ανοίξεις το στόμα σου για να μιλήσεις.

• Αυτό που ο κοινός άνθρωπος βλέπει σαν πέτρα, για τον άνθρωπο που ξέρει είναι μαργαριτάρι.

• Ο πραγματικά σοφός άνθρωπος μένει απαρατήρητος. 

•  Η αγάπη είναι το φάρμακο της περηφάνιας μας και της αυταρέσκειάς μας. Ο γιατρός όλων των ατελειών μας. 

•  Οι άνθρωποι νομίζουν πως ξέρουν τι είναι απόλαυση, ενώ στην πραγματικότητα ξεριζώνουν τα φτερά τους για χάρη μιας αυταπάτης.

•  Το μεγαλύτερο εμπόδιο πάνω στο Δρόμο είναι η δόξα.

•  Η σοφία και η γνώσεις υπάρχουν για να μπορεί κανείς να ξεχωρίσει τον δρόμο από τον παλιόδρομο.

•  Αυτός ο κόσμος είναι βουνά, ενώ οι πράξεις μας είναι κραυγές: η ηχώ απ' τις φωνές μας πάντα επιστρέφει σ' εμάς. 

•  Να επαναλαμβάνεις τα λόγια κάποιου δεν σημαίνει πως κατάλαβες και το νόημά τους.

•  Αυτό που ο κοινός άνθρωπος βλέπει ως πέτρα, για τον άνθρωπο που ξέρει είναι μαργαριτάρι.

•  Η σοφία και η γνώση υπάρχουν για να μπορεί κανείς να ξεχωρίζει τον καλό δρόμο απ' τον κακό. 

•  Εσύ κάθεσαι, αλλά κινείσαι χωρίς να το βλέπεις και να το καταλαβαίνεις.

•  Είναι γνωστό πως στον καθρέπτη όλα είναι ανάποδα, αλλά χωρίς αυτόν δε θα βλέπαμε τον εαυτό μας.

•  Η αγάπη είναι ο εξάντας της αλήθειας.

•  Χρυσό: το κεφάλαιο χρήσιμο για το παζάρι αυτού του κόσμου, στο κόσμο που θα ‘ρθει κεφάλαιο θα είναι η αγάπη και τα δυο μάτια γεμάτα δάκρυα .

•  Η οσμή της έπαρσης, της απληστίας και της ασελγείας θα σε προδώσει – όπως το σκόρδο που έφαγες – όταν θ’ ανοίξεις το στόμα σου για να μιλήσεις.

•  Οι περισσότεροι επιστήμονες δεν έχουν όφελος από τις γνώσεις τους: είναι αυτοί που κρατάνε τη γνώση στη μνήμη τους, αλλά δεν είναι ερωτευμένοι μαζί της.

•  Θα γνωρίσει το μυστικό του Αόρατου μόνο εκείνος που είναι ικανός να κλείσει τα χείλη του και να μείνει σιωπηλός.

•  Προσήλωσε το βλέμμα σου στα άστρα και ψάξε το Δρόμο. 
Τα λόγια εμποδίζουν να βλέπεις μακριά, τήρησε τη σιωπή.

•  Ελάτε, περάστε! Σας παρακαλώ, ελάτε κι άλλη μια φορά. 
Όποιος κι αν είστε: πιστός ή άπιστος, αιρετικός ή ειδωλολάτρης. 
Αυτή η πόρτα είναι ανοιχτή για τον καθένα.

•  Μόνο μετά, όταν θα πέσουν τα τείχη τον μιναρέδων και των τζαμιών, θα εμφανιστούν γύρω πολλοί δερβίσηδες. 
Ως που η πίστη δε γίνει αίρεση, αλλά η αίρεση πίστη, ως τότε κανένας δε θα γίνει μωαμεθανός.

•  Την επιστήμη την γνωρίζεις με την βοήθεια των λέξεων, την τέχνη με άσκηση, αλλά την αποξένωση γνωρίζεις μέσα σε μια παρέα.